Nauka śpiewu

Konsultacje wokalne

Jak odzyskać głos?

Jak odzyskać głos? Aby rzetelnie odpowiedzieć na postawione pytanie, kluczowe jest zidentyfikowanie genezy oraz pochodzenia problemów z głosem. Proces ten można podzielić na trzy główne obszary: utrata głosu przy przeziębieniu lub grypie, zaburzenia głosu spowodowane nadmiernym obciążeniem oraz utrata głosu wskutek blokady psychicznej. W zależności od determinanta utraty głosu i trudności z jego swobodnym użytkowaniem, wszelkie działania, stosowane środki, przebieg, a nawet czas trwania są zróżnicowane. Abstrahując od czynników wywołujących brak głosu, odzyskanie go powinno stać się sprawą priorytetową nie tylko ze względu na zdrowie aparatu głosowego, ale przede wszystkim odzyskanie satysfakcji z życia oraz swobody w komunikacji. Utrata głosu dla większości osób oznacza obniżenie samopoczucia psychicznego, wycofanie się z życia towarzyskiego, a w przypadku osób zawodowo pracujących głosem, brak możliwości pracy, zarabiania czy rozwijania kariery. Niniejszy artykuł nie zastępuje profesjonalnej porady medycznej ani konsultacji farmaceutycznej, są to wskazówki autorstwa doświadczonej nauczycielki emisji głosu, rehabilitantki głosu, ale przede wszystkim osoby używającej intensywnie głosu w codziennym życiu, która również doświadczyła utraty głosu. Należy pamiętać, iż utrata głosu w większości przypadków jest dolegliwością, która mija, czasem nawet bez interwencji medycznej czy farmaceutycznej. Milczenie i odpoczynek głosowy stanowią skuteczną metodę przywracania zdolności głosowych w większości przypadków, jeśli jednak ten sposób zawiódł, dostępne są domowe metody odzyskiwania głosu.

Utrata głosu – podział zaburzeń głosu

Utrata głosu może objawiać się w zróżnicowany sposób. Warto nie tylko określić przyczyny straty głosu, ale również poziom zaburzenia, konkretne dolegliwości. Każde zaburzenie głosu wywołuje dyskomfort i obniża jakość życia, jednakże stopień nasilenia dysfunkcji głosu umożliwia trafną diagnozę, poznanie przyczyn, a co za tym idzie skuteczną likwidację problemu oraz skuteczne leczenie w celu odzyskania głosu oraz swobody w jego używaniu. Utrata głosu może obejmować dolegliwości takie jak:

  • Afonia – całkowita utrata zdolności fonacji, czyli wytwarzania dźwięków mówionych, bezgłos.
  • Dysfonia – zaburzenia głosu, które objawiają się zmianą barwy głosu, siły lub stabilności, co może objawiać się chrypką, słabością głosu, zmęczeniem głosowym, a nawet okresową utratą głosu.
  • Chrypka – stan, w którym głos staje się szorstki, słaby i mało dźwięczny, często towarzyszy mu odchrząkiwanie czy nadmiar flegmy.
  • Zanik głosu – najczęściej pojawia się w sytuacjach intensywnego wysiłku głosowego, brak umiejętności dokończenia wypowiedzi, często wiąże się z utratą tchu oraz wrażeniem konieczności zużywania znacznej ilości powietrza podczas mowy.
  • Zmęczenie głosowe – uczucie wyczerpania głosu, ból gardła i krtani, wrażenie guli w gardle, brak kontroli nad głosem, jego barwą oraz siłą, zwykle jest to stan, który trwa maksymalnie kilka dni. 
  • Mutyzm – utrata głosu objawiająca się afonią, lecz nie z przyczyn fizycznych a psychicznych. Aparat głosowy oraz narządy rezonacyjne są zdrowe i zdolne do prawidłowego działania.
  • Kaszel – jest to odruch organizmu, który uniemożliwia swobodną mowę oraz posługiwanie się głosem, najczęściej jest wynikiem chorób dróg oddechowych i wymaga leczenia farmakologicznego. Wskutek kaszlu może wystąpić dysfonia. 

Jak odzyskać głos – utrata głosu przy przeziębieniu 

Objawami towarzyszącymi przeziębieniu, grypie czy stanom zapalnym górnych dróg oddechowych, czyli tym najczęściej dotykającym nas chorobom jest chrypka, utrata głosu, męczący kaszel oraz drapanie w gardle, które uniemożliwiają swobodną pracę głosem. Oczywiście w zależności od natężenia stanu chorobowego niektóre z nich można skutecznie wyleczyć domowymi metodami oraz środkami dostępnymi w aptece bez recepty, jednakże gdy dysfunkcje głosu utrzymują się dłużej niż 10 dni, należy niezbędnie zwrócić się do lekarza laryngologa. Proces odzyskiwania głosu po przeziębieniu, grypie czy innych infekcjach górnych dróg oddechowych może być zmienny i w dużym stopniu zależy od indywidualnego przebiegu choroby. Czas potrzebny na pełne odzyskanie sprawności głosowych może wahać się od kilku dni, czyli około 5, do nawet dwóch tygodni. Ważne jest, aby w tym okresie uzbroić się w cierpliwość i konsekwentnie stosować się do zaleceń dotyczących leczenia i pielęgnacji gardła oraz strun głosowych. Regularne przestrzeganie tych wskazówek nie tylko przyspieszy proces regeneracji, ale także pomoże uniknąć potencjalnych powikłań.

Jak odzyskać głos w czasie przeziębienia?

  • Stosuj środki przeciwzapalne dostępne w aptece bez recepty (np. Ibuprofen, saszetki do rozpuszczania, paracetamol czy naproxen).
  • Nawilżaj śluzówkę gardła – postaraj się większość czasu mieć w ustach: tabletki do ssania (Cevitt, Isla), cukierki ziołowe, pastylki halls, gumy do żucia lub inne cukierki. 
  • Stosuj syrop prawoślazowy oraz Gardvitt
  • Rano płucz gardło wodą z solą (łyżeczka) lub rumiankiem
  • Wieczorem stosuj inhalację
  • Pij dużo ciepłych herbatek owocowych (bez cytryny i miodu)
  • Jedz ciepłe posiłki, unikaj zimnych jogurtów, serków itp, czyli stosuj dietę wokalną
  • Zadbaj o nawilżenie powietrza w sypialni do ok 65 %
  • Bierz długie, gorące kąpiele 
  • Oszczędzaj głos, nie mów za dużo, milcz

Jak odzyskać głos po wysiłku głosowym?

Intensywny wysiłek głosowy może mieć szkodliwe działanie w dwóch wypadkach: gdy warunki otoczenia były zbyt trudne, w postaci używania głosu w zakurzonych pomieszczeniach, gdzie powietrze jest zbyt suche lub temperatura jest nieodpowiednia by utrzymać głos w dobrej kondycji. Ponadto konieczności mówienia w hałasie, przekrzykiwania innych ludzi czy mowy na nieodpowiedniej dla siebie wysokości dźwięku również mogą wywołać zaburzenia głosu. Drugim przypadkiem jest nieprawidłowa, siłowa emisja głosu, intensywne używanie głosu bez odpowiedniego przygotowania technicznego, co w efekcie doprowadza nie tylko do chrypki, ale ogólnego osłabienia organizmu. W niektórych przypadkach może pojawić się niedomykalność strun głosowych, a gdy taki wysiłek głosowy powtarza się regularnie nawet finalnie zakończyć się diagnozą: guzki śpiewacze. Najskuteczniejszą metodą na odzyskanie głosu po intensywnym wysiłku głosowym jest okres milczenia. W zależności od konkretnych dolegliwości zalecany jest wysiłek głosowy trwający od godziny do nawet 5 dni. Czas trwania zależny jest od konkretnych symptomów oraz ich poziomu nasilenia. W niektórych wypadkach może być konieczna interwencja lekarza lub rehabilitanta głosu. 

Jak odzyskać głos w sytuacji blokady psychicznej?

Stres jest czynnikiem, który może wywołać okresowy zanik głosu – afonię, dysfonię lub nieumiejętność swobodnego posługiwania się mową w określonych okolicznościach (przy konkretnych osobach, w miejscach czy danych okolicznościach). Utrata głosu wskutek blokady psychicznej pojawia się nagle lub towarzyszy innym zaburzeniom jak np. depresja czy napady lękowe.Występowanie afonii na tle psychicznym można wyeliminować przy współpracy z psychologiem oraz rehabilitantem głosu, która polega na nauce prawidłowego oddechu, wydłużeniu fazy wydechowej, uwolnieniu głosu i wyzbyciu się wstydu czy lęku w sprzyjającym i bezpiecznym środowisku. Zajęcia z emisji głosu przeznaczone dla osób doświadczających problemów głosowych związanych z blokadami psychicznymi powinny być organizowane przez doświadczonych i wykwalifikowanych ekspertów. Tacy specjaliści, z cierpliwością i metodą krok po kroku, będą prowadzić uczestników przez proces odzyskiwania głosu, jednocześnie nauczając technik i nawyków, które pomogą uniknąć przyszłych problemów z głosem. Dzięki kompleksowemu podejściu, łączącemu wsparcie psychologiczne z fachową rehabilitacją głosu, pacjenci mogą nie tylko odzyskać zdolność do mówienia, ale także zbudować silniejszą, bardziej odporną relację ze swoim głosem, co stanowi fundament dla długotrwałego zdrowia głosowego. 

Jak skutecznie odzyskać głos?

  1. Oceń swoje aktualne możliwości głosowe oraz skalę problemu.
  2. Poznaj dokładną przyczynę swoich problemów głosowych.
  3. Przestrzegaj higieny głosu, stosuj dietę wokalną oraz domowe metody na utratę głosu.
  4. Poproś o pomoc rehabilitanta głosu i trenuj zgodnie z zaleceniami.
  5. Jeśli dolegliwości nie mijają przez tydzień, umów się na wizytę do lekarza laryngologa lub foniatry.
  6. Przeanalizuj swoją emisję głosu oraz nawyki głosowe.
  7. Daj głosowi odpocząć.
  8. Myśl pozytywnie i pamiętaj, że wkrótce odzyskasz głos oraz swobodę mówienia. 
Wybierz temat wiadomości

Dołącz do Akademii Śpiewu

Poszukujesz profesjonalnego nauczyciela emisji głosu? Napisz do doświadczonej specjalistki w dziedzinie śpiewu, mowy oraz rehabilitacji głosu i porozmawiajmy o Twoim głosie. Dowiedz się, jak skutecznie poprawić Twoją mowę, rozwinąć się wokalnie i spełnić marzenia o pięknym i zdrowym głosie. Specjalnie dla Ciebie zostanie przygotowany specjalny plan pracy nad głosem dostosowany do Twoich potrzeb, oczekiwań oraz możliwości.